Mấy bữa nay ngồi nghe lại một cuộc trò chuyện giữa sếp của Google và một nhà báo nọ, tự dưng thấy lòng mình cứ rần rật. Nghe thì có phần ‘vi diệu’ quá, nhưng cái cách họ nói về tương lai của AI, cái tương lai mà Sundar Pichai – người đứng đầu Google – gọi là một “bước chuyển nền tảng” còn lớn hơn cả Internet hay di động, khiến mình cứ phải nhai đi nhai lại từng lời.

Anh ấy nói, AI không chỉ là một công cụ mới, mà nó là một cuộc cách mạng “đa tầng”, sâu sắc đến nỗi thay đổi cách chúng ta nói chuyện với máy tính, mở khóa sức sáng tạo của biết bao người, thấm đẫm vào mọi ngóc ngách của Google, rồi cuối cùng, bước ra thế giới vật lý qua những chú robot.

Đây không phải kiểu thay đổi một sớm một chiều đâu. AI này nó sâu lắm, nó tự học, tự hoàn thiện mình, thay đổi cả cái “nền móng” của công nghệ, đưa chúng ta vào một kỷ nguyên mới toanh.

Cái sự tự tin của Google bây giờ không phải tự nhiên mà có. Vấn đề là, họ đã “xắn tay áo” biến những nghiên cứu khô khan thành sản phẩm thật, gần gũi với mình rồi đó.

Mà cái hay là, AI sẽ giúp bất cứ ai cũng có thể “làm sáng tạo” được. Ngày xưa internet cho ta blog, di động cho ta quay video, thì nay AI sẽ cho phép “viết code theo cảm hứng” (vibe coding), biến những ý tưởng thành hiện thực dễ như thở vậy.

Anh ấy cứ nhắc đi nhắc lại về thời “Ajax” ngày xưa, cái thời Google Maps, Flickr, Gmail mới ra đời. Ai ngờ được từ những công nghệ nền tảng đó, lại đẻ ra bao nhiêu thứ “khủng khiếp” sau này. AI cũng vậy đó, cứ gieo hạt đi rồi sẽ thấy “quả ngọt” đâu đó thôi.

Đầu tư vào AI thì tốn kém thật, nhưng sếp Google tin rằng đây là một khoản đầu tư “ngang” (horizontal), tức là nó sẽ lan tỏa ra khắp các mảng kinh doanh của Google, từ tìm kiếm, YouTube đến Cloud. Nó không chỉ là “lãi” ở một sản phẩm nào đó, mà là sự tăng trưởng bền vững theo thời gian.

Rồi còn kính AR nữa chứ, nghe đâu cũng là một phần không thể thiếu của cuộc cách mạng này. Cứ hình dung bạn nói chuyện với máy tính tự nhiên như trò chuyện với người thật, rồi thông tin cứ hiện ra trước mắt mà không cần điện thoại. Nghe thì có phần ‘vi diệu’ quá, nhưng họ đang từng bước một biến nó thành hiện thực. Thế mà, cái kính AR này vẫn còn cả một chặng đường dài để đi. Anh Sundar cũng tự nhận là chưa thể “thay thế” iPhone được ngay đâu. Từ phần cứng đến trải nghiệm, còn nhiều thứ phải gỡ lắm.

Thế mà, không phải ai cũng vui vẻ với viễn cảnh này. Các nhà báo, các báo đài truyền thống thì cứ “ấm ức” mãi, họ cho rằng AI Overviews hay AI Mode của Google là “ăn cắp” nội dung, là đang làm “khô máu” doanh thu của họ. Google thì vẫn khăng khăng rằng họ vẫn gửi người dùng đến trang web, thậm chí còn “chất lượng” hơn.

Nghe thì hơi “hàn lâm” nhưng cái “web của các agent” là một ý tưởng khá thú vị. Tức là các dịch vụ sẽ giống như “cơ sở dữ liệu” để AI tự động tìm kiếm, tương tác. Vấn đề là, các doanh nghiệp có thấy “có mùi” tiền trong đó không, hay họ lo bị “cắt cầu” khỏi người dùng? Anh ấy cũng thừa nhận là các doanh nghiệp sẽ “chậm chân” nếu họ cứ muốn giữ khách hàng “khư khư” trong tay. Vấn đề là tìm được một mô hình kinh doanh mới, nơi đôi bên cùng có lợi.

Rồi còn những cơn đau đầu từ các vụ kiện chống độc quyền hay áp lực chính trị. Anh Sundar thì cứ nói rằng thuật toán của Google là “linh thiêng”, không ai can thiệp được. Nghe cũng có lý, vì mấy cái này mà bị bẻ cong theo ý ai đó thì loạn hết.

Cái đỉnh cao nhất của cuộc chuyển mình này, theo anh Sundar, là khi AI bước hẳn vào thế giới vật lý, qua những con robot đa năng hơn. Lúc đó, chắc sẽ lại có một “khoảnh khắc phép thuật” mới, giống như lần đầu ta cầm chiếc điện thoại thông minh vậy.

Mà Google thì vẫn giữ cái lời hứa của mình, là một người “gác cổng” tốt bụng cho “Web mở”. Dù người ta cứ kêu là Google “ăn chặn” này kia, họ vẫn cứ khăng khăng là mình đang giúp cho mọi người tiếp cận thông tin dễ dàng hơn. Nói chung, cái tầm nhìn của họ xa lắm. Không phải kiểu “ăn xổi ở thì” đâu. Họ cứ tin vào việc đầu tư vào nghiên cứu nền tảng, vào cái “tình yêu” của người dùng trước đã, còn tiền bạc thì cứ để từ từ rồi tính.

Nhưng dù công nghệ có đi xa đến đâu, có “vi diệu” đến mức nào, thì cuối cùng, người “ở lại” với những thay đổi ấy, vẫn là chúng ta. Vậy nên, mình cứ tin là, mỗi “bước chuyển” như thế này là một cơ hội để mình học hỏi, để mình tự “thương thân” mà thích nghi, mà đi qua thôi.