AI và mình: Một cuộc chuyện trò về tương lai

Chào bạn,

Có đôi khi, tôi nằm ngửa trên ghế, nhìn lên trần nhà và tự hỏi: Thế giới này rồi sẽ đi đâu về đâu? Những câu chuyện về AI, trí tuệ nhân tạo, cứ bay vờn vờn trong đầu. Nghe thì có vẻ to tát, phức tạp lắm, nhưng không hiểu sao, lòng tôi lại thấy tò mò một cách dịu dàng về nó. Kiểu như, một ngày nào đó, liệu nó có thể chạm vào những mong muốn rất đỗi đời thường của mình không? Những ước mơ giản dị như được thành công hơn, giàu có hơn và hạnh phúc hơn ấy…

***

Chuyện trò về AI – người bạn có thể hiểu ta?

Người ta vẫn hay nói về tương lai của AI, một thế giới mà AI không chỉ là mấy cái máy móc khô khan nữa, mà sẽ thông minh đến lạ lùng, như một người bạn đồng hành vậy. Nghe có vẻ viễn vông phết đấy, nhưng mà nghĩ kỹ lại, cũng hay hay.

Bạn hình dung xem, người bạn AI này… có thể sẽ như một bộ não siêu việt vậy. Nó suy nghĩ logic, giải quyết mấy cái vấn đề mà mình loay hoay mãi không ra. Cứ như một nhà khoa học tài ba, hay một lập trình viên siêu giỏi, mà lại luôn ở cạnh mình ấy. Nghe bảo, khả năng này đang tiến bộ dã man luôn đó.

Rồi nó còn là một “cánh tay phải” trong công việc nữa chứ. Viết code, trả lời câu hỏi, hay thậm chí là nảy ra mấy ý tưởng sản phẩm mới toanh… không hiểu sao, tôi lại thấy nó đáng yêu ghê. Mà tương lai gần, có khi nó còn tự lái xe, hoặc có thân hình robot để giúp mình làm mấy việc chân tay nữa chứ. Nghĩ đến đã thấy bớt nặng gánh phần nào.

Không chỉ thế, cái người bạn này còn có thể giúp con người khám phá khoa học mới nữa. Từ vũ trụ bao la đến mấy loại thuốc chữa bệnh, nó giúp các nhà khoa học làm việc nhanh hơn gấp mấy lần. Cứ như có thêm đôi cánh vậy. Và rồi, AI sẽ chẳng còn gói gọn trong cái điện thoại, máy tính nữa đâu, nó sẽ hiện diện khắp nơi, trong cả mấy cái thiết bị mình đeo, hay lặng lẽ quanh mình, luôn sẵn sàng giúp đỡ.

Cũng có khi tôi tự hỏi, rồi cái thế giới này sẽ thay đổi công việc của mình ra sao nhỉ? Có thể là vài công việc cũ sẽ biến mất, nhưng chắc chắn là sẽ có nhiều thứ mới mẻ, thú vị hơn xuất hiện. Và mình thì sẽ có nhiều thời gian hơn để… tận hưởng cuộc sống. Nghe thôi đã thấy lòng nhẹ bẫng rồi.

Ngày trước, tôi cứ nghĩ AI chỉ là một công cụ đơn thuần thôi. Giờ thì thấy, có lẽ nó đang dịch chuyển thành một nền tảng thông minh tích hợp, kiểu như nó có thể thấu hiểu và hỗ trợ mình ở một mức độ sâu sắc hơn nhiều. Điều đó, biết đâu sẽ làm mình năng suất hơn, cuộc sống cũng thay đổi lớn lao theo chiều hướng tốt đẹp hơn.

Nghĩ đến tương lai, lòng mình cũng có chút băn khoăn. Liệu AI siêu thông minh có thực sự dẫn đến một thế giới tốt đẹp hơn ngay lập tức không? Hay mình sẽ phải học cách thích nghi, cách để đón nhận những giá trị mà nó mang lại? Tôi tin rằng, kỹ thuật cứ thế mà tiến lên, và con người thì sẽ tìm được cách để quản lý, để hòa mình vào dòng chảy ấy thôi, dù có thể sẽ có vài đoạn đường hơi gập ghềnh một chút.

***

AI và những ước mơ rất đỗi riêng tư của mình

Bạn biết không, với mấy cái mục tiêu nho nhỏ của mình là thành công hơn, giàu có hơn và hạnh phúc hơn ấy, AI có thể là một yếu tố thay đổi cuộc chơi đáng kinh ngạc đó.

Để thành công hơn: Người bạn AI này có thể trở thành trợ lý đắc lực của mình, giúp mình làm việc hiệu quả hơn phết. Nó có thể tìm kiếm thông tin nhanh hơn, phân tích dữ liệu rành mạch hơn, hay thậm chí là gieo vào đầu mình mấy cái ý tưởng sáng tạo mà mình chưa bao giờ nghĩ tới.
Để giàu có hơn: Ai bảo AI khô khan? Nó mở ra cả một cánh cửa cho mấy cái cơ hội kinh doanh mới mẻ đó. Mình có thể dùng AI để tự động hóa nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm, hay quản lý mấy chiến dịch quảng cáo be bé cho dự án riêng. Cứ như có thêm một người bạn làm việc chăm chỉ không ngừng nghỉ vậy. Mà cái sự “dư thừa tài nguyên” do AI mang lại, biết đâu lại là mảnh đất màu mỡ cho nền kinh tế, cho mình thêm cơ hội làm giàu.
Để hạnh phúc hơn: Đây mới là điều tôi thấy dịu dàng nhất. Với khả năng làm hộ mấy việc lặp đi lặp lại, AI có thể giúp mình tiết kiệm thời gian, bớt căng thẳng. Tự dưng mình có thêm thì giờ để làm mấy thứ mình thích, quây quần bên gia đình, hay đơn giản là nằm đọc sách ngắm mây trôi. Cái ý nghĩ về một AI giúp mình “cảm thấy là phiên bản tốt hơn của chính mình” ấy, sao mà đáng để khám phá đến thế.

***

Mình thử bắt đầu từ đâu, nhỉ?

Có lẽ, chỉ cần bắt đầu từ những điều nhỏ xíu, để AI dần len lỏi vào cuộc sống của mình thôi.

Sử dụng AI như một “đồng phi công” cá nhân: Cứ thử dùng mấy công cụ AI như ChatGPT xem sao. Nhờ nó tóm tắt tài liệu, lên ý tưởng cho bài viết, hay giải quyết mấy vấn đề nho nhỏ trong công việc hàng ngày. Nghe thì đơn giản, mà hiệu suất có khi tăng vù vù đó.
Tìm hiểu về mấy mô hình kinh doanh dựa trên AI: Dành chút thời gian lướt xem mấy câu chuyện thành công của người ta khi dùng AI để tạo ra mấy doanh nghiệp nhỏ. Có khi mình lại tìm được ý tưởng kinh doanh nào đó hợp với mình thì sao?
Học cách nói chuyện với AI: Nghe có vẻ lạ, nhưng việc hiểu cách viết lệnh (prompt) hiệu quả để giao tiếp với AI cũng là một kỹ năng đấy. Kiểu như, mình biết cách hỏi đúng, thì AI sẽ giúp mình khai thác được hết sức mạnh của nó trong học tập hay công việc.

***

Để AI thành thói quen…

Để AI không còn xa lạ, mình thử mấy hành động này xem sao:

“Hỏi AI mỗi sáng”: Mỗi buổi sáng, trước khi bắt đầu ngày mới, dành ra 5 phút để hỏi AI một câu hỏi nào đó liên quan đến mục tiêu mình đang muốn đạt được, hay một vấn đề mình đang vướng mắc. Biết đâu lại có ý tưởng hay ho?
AI hỗ trợ học tập: Khi gặp một khái niệm mới toanh, hay cái gì đó phức tạp khó hiểu, cứ thử nhờ AI giải thích hay tóm tắt cho mình. Học hành tự dưng thấy nhẹ nhàng, nhanh chóng hơn phết.
Tự động hóa một việc nhỏ: Chọn một việc gì đó mình hay làm đi làm lại trong ngày (như viết email phản hồi đơn giản, hay lên danh sách việc cần làm) rồi thử dùng AI để nó giúp mình hoàn thành nhanh hơn. Thấy hiệu quả liền.

***

Được gì và mất gì, nhỉ?

Nếu mình cứ kiên trì tìm hiểu và ứng dụng AI, có lẽ mình sẽ được mấy điều này:

Năng suất cá nhân và công việc được nâng cao: Làm được nhiều việc hơn mà không tốn quá nhiều sức.
Phát hiện ra và nắm bắt được mấy cơ hội mới: Nhất là trong chuyện làm ăn, đầu tư.
Khả năng giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định cũng tốt hơn, có AI bên cạnh mà.
Và quan trọng nhất, có thêm thời gian rảnh rỗi để theo đuổi đam mê, để sống một cuộc đời mình muốn.

Nhưng mà, bên cạnh những lời hứa hẹn ấy, cũng có vài điều mình cần để tâm. Có lúc tôi cũng thấy hơi… choáng váng vì có quá nhiều công cụ AI, quá nhiều thông tin. Mình cứ bắt đầu từ mấy cái cơ bản thôi, và tập trung vào vài thứ quan trọng với mình trước. Ai rồi cũng phải học cách dùng AI hiệu quả thôi, nhỉ? Cứ xem đó là một khoản đầu tư cho tương lai đi. À, đừng để AI làm thay mình mọi thứ nhé. Mình vẫn phải giữ lấy sự sáng tạo, tư duy phản biện của riêng mình. Đó mới là điều làm nên mình mà.

***

Khép lại, và những bước chân kế tiếp

Để đạt được cái mục tiêu thành công, giàu có và hạnh phúc hơn ấy, tôi nghĩ, việc tận dụng AI như một người bạn, một công cụ tăng cường năng lực và cả một nguồn ý tưởng mới, thật sự hứa hẹn lắm. Cứ thử đưa AI vào mấy việc mình làm hàng ngày, vào những thói quen nho nhỏ, biết đâu mình sẽ tăng được năng suất, tìm ra được những cơ hội kinh doanh mới toanh, và quan trọng nhất, có thêm chút thời gian quý báu cho những điều mình thực sự trân trọng trong cuộc đời này.

Mình thử xem sao nhé:

Thử nghiệm ChatGPT hay mấy công cụ AI khác. Cứ bắt đầu bằng mấy tác vụ thường ngày thôi, để làm quen đã.
Tham gia mấy cộng đồng nhỏ hay khóa học be bé về cách ứng dụng AI trong kinh doanh hay cuộc sống riêng.
Và, đọc thêm về tương lai của AI. Càng hiểu sâu, mình càng có cái nhìn dài hơi hơn.

Để rồi, có khi mình lại tự hỏi:

Mình có thể dùng AI để giải quyết cái vấn đề lớn nhất, hay đạt được mục tiêu quan trọng nhất trong đời mình như thế nào nhỉ?
Nếu AI có thể làm hộ mình 80% công việc, thì mình sẽ dành thời gian còn lại để làm gì để thấy lòng mình hạnh phúc và ý nghĩa hơn?
Và làm sao để mình vẫn giữ được sự sáng tạo, tư duy phản biện của riêng mình, khi mà AI ngày càng thông minh hơn, cái gì nó cũng có thể trả lời được hết rồi?

Thế thôi.

Chúc bạn có những khám phá thật dịu dàng trên hành trình này nhé!